dinlemek
Kendinizi sizi hiç dinlemeyen bir arkadaşınız karşısında düşünün ya da durmadan kendinden söz eden sizin nasıl olduğunuzu sormayan kendinizden bahsetmeye kalktığınızda iki çift lafla yine kendini, kendi yaptıklarını, başına gelenleri anlatan bir arkadaşınız karşısında…İçiniz bunu düşünmekle bile daralmaya başlamış ise dinlemenin öneminden size bahsetmek gerekir mi? Peki ya sizi lütfen dinleyen ya da size sevimli görünmek için dinler gibi gözüken ama sizin dinlendiğinizi ve anlaşıldığınızı hissetmediğiniz biri karşısında duygularınız nasıl olur?
Peki, siz iyi bir dinleyici misiniz? Yoksa sık sık dinler gibi yapmak zorunda mı kalıyorsunuz? Neden?
Ne zorlar bizi dinler gibi yapmaya?
- Dinlemek zorunda olmak, yani bize konuşan kişi karşısında maddi, manevi bir zorunluluğumuz varsa; patronumuz, amirimiz,üstümüz ya da eşimiz çocuğumuz, arkadaşımız ise
- Karşımızdaki ile ilgili gibi görünmek zorunda olmak
- Sevilmek, beğenilmek istemek
- Dinlemezsek dıştalanacağımızdan ya da başımıza ne geleceğini bilmemekten korkmak
- Belirli bir noktaya yöneliksek (yarım kulakla dinlemek)
- Dinlerken bir cevap vermek zorundaysak, dinleme yerine cevabı hazırlamaya çalışırız
- Dinlenmek istiyorsak dinler gibi yapmak işimizi kolaylaştırdığından
- Karşımızdakinin görüşlerini çürütmek istiyorsak
- Nazik, saygılı bir insan gibi görünmek zorunda olmak
- Kimseyi incitmemeye kırmamaya çalışmak
- Konunun bizi ilgilendirmemesi
- Konuşmak istediğimiz başka bir şeyin olması
Dinler gibi yapmak istemesekte bazı alışkanlıklarımız ve öğrenilmiş iletişim biçimlerimiz gerçekten dinlememiz önünde engel oluşturur. Birini dinlerken kendimiz sürekli onunla karşılaştırıyorsak, onun ne düşündüğünü, ne söyleyeceğini bildiğimizi sanıyorsak, durmadan aynı şeyleri tekrar ettiğini düşünüyorsak, karşımızdakinin bize öğretecek bir şeyi olmadığını sanıyorsak, söylenecekleri duymak işimize gelmiyorsa, karşımızdaki çocuksu, aptal, gereksiz buluyorsak ya da kendimizi çok üstün görüyorsak, yaptığımız şey konuşma değil tartışma ya da kavga ise, aklımız fikrimiz öğüt vermekte ise ya da öğüt almak istemiyorsak iyi bir dinleyici olmamız kolay değildir.
Gerçekten iyi bir dinleyici olmak sağırlar diyalogunun egemen
olduğu bir ailede ya da toplumda yetişmişseniz de kolay değildir. Dinlemek bir takım sesleri duymak onlara delilsiz, nedensiz bir takım anlamlar yüklemek değildir eğer karşınızdakinde duyulmuş olduğu hissini yaratabiliyorsanız ya da onu duyduğunuzu anlatabiliyorsanız ‘’ dinlemek’’ eylemini hakkıyla yerine getirmeye başlamışsınız demektir. Dinlemek, sus ve dinle emrine uyar gibi yapılan pasif bir eylem değildir; her ne kadar susmak, yani sadece karşıdakiyle aynı anda konuşmamak değil, o konuşurken iç diyaloga son verip karşıdakinin konuşmasına odaklanmak dinlemenin temel öğelerinden bir olsa da. Dinlemek aktif bir eylemdir. Eğer bütün çabalarımıza rağmen duyduğumuzu anlayamıyorsak, karşımızdaki kendini iyi ifade edemiyorsa ya da yarım ağızla ne olduğu belirsiz şeyler söylüyorsa onun kendini daha iyi ifade etmesine ve söylemini netleştirmesine yardımcı olmaktır. Gerçekten bunu yapabilmenin olmazsa olmaz koşulları şunları sayabiliriz;
- Konuşanın sözünü kesmemek
- Meraklı ve dikkatli olmak
- Zaten konuyu bildiğiniz iddiasında olmamak ya da konuşana böyle bir izlenim sunmamak. Gerçekten konuyu bildiğinizi düşünüyorsanız karşı tarafı dinlemeye devam etmenizde yine de bir fayda vardır: bilginizde eksik olan bir şeyi tamamlayabilir.
- Konuştuğunuz kişiden daha fazla konuşmamaya özen göstermek
- Anlamış gibi yapmamak
- Hemen alelacele cevap vermemek, durup düşünmek, rahat nefes alıp vermek.
Dinlemek, dinleme yeteneğimizi ortaya koyduğumuz ve bu etkinliliğimizin bilincinde olduğumuz gönüllü bir eylemdir. Toplumsal harala gürelenin bu yeteneğimizi geliştirmekten çok körelttiğinden ya da kötürümleştirdiğinden söz etmek yanlış olmayacaktır. Asıl olan bu yeteneği edinme, kazanma olasılığımızın basit bir takım ilkeler çerçevesinde var olmasıdır. Bu çevremiz ve önem verdiğimiz insanlarla ilişkilerimizin daha güzel hale gelmesi için bir fırsattır.
Yorumlar - Yorum Yaz